Dojrzalosc i warunki, zycia doroslego czlowieka umozliwiaja bardziej spokojne wyciaganie wniosków z wlasnych i cudzych doswiadczen, a zarazem do tego zmuszaja.

Faza II trwa nieraz bardzo długo, nieraz bardzo krótko jak mogłem stwierdzić na podstawie moich doświadczeń z młodzieżą studencką – studenci I i II roku na ogół w dalszym ciągu jeszcze trwają w fazie szukania kosmicznych rozwiązań, podczas gdy młodzież pracująca szybko przechodzi przez ten okres lub – co też zdarzyło mi się zaobserwować – zatrzymuje się na poziomie fazy I, identyfikując się z jakimś zespołem, czym bardziej wybranym kolegą, czy też przyjmując za swoje takie lub inne, zwykłe proste sformułowanie narzucone jej z, zewnątrz, którego nie rozważa i z którym przechodzi bezpośrednio z fazy I do III. Faza III normalnie rozpoczyna się wówczas, gdy ogólne pytanie dotyczące sensu życia ustępuje miejsca pytaniu konkretnemu, jakie stawia sobie człowiek dojrzały: Jaki ma sens moja działalność?. Dojrzałość i warunki, życia dorosłego człowieka umożliwiają bardziej spokojne wyciąganie wniosków z własnych i cudzych doświadczeń, a zarazem do tego zmuszają. Dojrzalszy inteligent pozwala na częściowe przynajmniej uwolnienie swoich sądów od wpływu przesłanek emocjonalnych i oparcia ich na bardziej realnej analizie rzeczywistości. W tej fazie ulegają skonkretyzowaniu i utrwaleniu sposoby zaspokajania potrzeby sensu życia u danej jednostki, które nieraz celem nie zajdą w jego życiu jakieś dramatyczne zmiany – wyznaczają jej kierunek działania na całe dalsze życie. Gdy sposoby te zostaną określone prawidłowo, zapewnią człowiekowi radość walki o sens życia, gdy natomiast zostaną określone nieprawidłowo lub nie zostaną określone wcale, zachowanie się człowieka, który zatrzymał się w fazie I albo II rozwoju tej potrzeby, będzie charakteryzować chwiejność lub niedojrzałość. Wprawdzie niektórzy psycholodzy, jak na przykład St. Szuman, sądzą, że każdy wieśniak i każdy robotnik jakoś filozofują i tworzą swoją osobistą filozofię życia i filozofię ustroju społecznego (Szuman,1947, s. 12), jednak niestety, nieczęsto zdarza się to w rzeczywistości. Praktyka wykazuje, że wielu ludzi z różnych powodów nie wytyczyło sobie drogi sensownej za pomocą realnej i rzeczowej filozofii szczęścia i filozofii życia lub zatrzymało się w swym rozwoju osobowości na poziomie fazy I, skazując się na ciągłą zależność emocjonalną od sprzecznych i niekonsekwentnych wymagań, jakie stawiają człowiekowi współczesnemu jego liczne środowiska społeczne. Kończąc omawianie potrzeby sensu życia, chciałbym jeszcze zwrócić uwagę na znaczenie, jakie ma wydzielenie problemu sensu życia z wyłącznej kompetencji filozofów i sformułowanie go w terminach psychologii przystosowania, a więc w sposób umożliwiający naukową weryfikację [więcej w: testy alergologiczne kraków, posocznica meningokokowa, dorośli z zespołem aspergera ]