Zaczal zalowac, ze wlasciwie nic nie mial z zycia, ze to, co robil, wlasciwie nie mialo sensu.

Odtąd syn pedla, uprzednio trakujący naukę jako przykry obowiązek, ruszył do walki o swój awans społeczny, który widział dla siebie w karierze naukowej. Stał się kujonem, różnica między nim a jego kolegami pogłębiała się, ale to mu już nie przeszkadzało. Żył marzeniami o przyszłości. Jego linia życiowa stanowi prostą drogę, bez żadnych załamań i wahań. Rezygnował bez trudu z tego, co by sprowadzało go z obranej drogi. Po uzyskaniu doktoratu pojawiły się pierwsze sygnały ostrzegawcze: zanim przystąpił do pracy habilitacyjnej, przeżył ostry stan zniechęcenia, ale wkrótce potem rozwijająca się przed nim perspektywa nowej pracy, trudności jakie napotykał, zaabsorbowały go całkowicie. Jeden ze starszych profesorów gratulując sukcesu młodemu docentowi powiedział mu, prawdopodobnie żartem: Teraz może już Pan do końca życia nic nie robić. Z. mówi że słowa te zgasiły go całkowicie. Zaczął sobie mówić, że rzeczywiście, nieraz już nie ma nic do roboty, że to był ostatni etap, gdy uczył się jego wysiłek i jego zdolności. Zaczął żałować, że właściwie nic nie miał z życia, że to, co robił, właściwie nie miało sensu. Narzekał na zaniki pamięci i abulię. Należy tu zaznaczyć, że niewątpliwie nerwica, która się w tym przypadku wytworzyła, miała swoje podłoże w długotrwałym przemęczeniu, ale równocześnie jej egzystencjalny charakter był wyraźny. Świadczy o tym szybki powrót do zdrowia po przeprowadzeniu psychoterapii opartej na założeniu, że leczone zaburzenia mają takie właśnie podłoże. Przypadki tego rodzaju spotyka się szczególnie często wśród ludzi typu self -made man, gdyż oni najczęściej lokują swój sens życia nie w działaniu docelowo, ale w samym działaniu jako takim. Tam, gdzie dominuje dewiza: Umiłowanie życia jest umiłowaniem wad – przebieg zdarzeń jest prawie identyczny z wyżej przytoczonym. Zmienia się jedynie sceneria. Tak na przykład w jednym tego rodzaju przypadków zaburzenia wystąpiły po uzyskaniu stabilizacji materialnej, człowiekowi, któremu – jak mogłoby się wydawać na podstawie obserwacji jego wysiłków – zależało niezwykle na tej stabilizacji, po jej osiągnięciu groziło załamanie. Podsunięcie mu okazji do działalności społecznej w dziedzinie, która zawsze Mu bardzo imponowała, ale, do której nie miał okazji lub odwagi zabrać się już wcześniej, doprowadziło w szybkim czasie do powrotu dawnej sprawności i dobrego samopoczucia. Można by również z tego punktu widzenia rozpatrywać depresje u emerytów, gdyż nie zawsze da się je wytłumaczyć zmianą stereotypów życiowych lub asenizacją starczą [patrz też: olx kanarki, psychiatra poznan, posocznica meningokokowa ]